Bu yazıdaki amacım malum döviz kuru kaynaklı seyahat rotasını yurt içine çevirip kendisine alternatif arayanlarla, hakkında çok az şey bildiği fakat gittiğinde etkilenmeyi umduğu yerler deneyimlemek isteyenlere bilgi sunmak.
4 yıl önce
3028 Okunma
Bu yazıdaki amacım malum döviz kuru kaynaklı seyahat rotasını yurt içine çevirip kendisine alternatif arayanlarla, hakkında çok az şey bildiği fakat gittiğinde etkilenmeyi umduğu yerler deneyimlemek isteyenlere bilgi sunmak. Zonguldak’a nasıl gelirsiniz, nerede kalabilirsiniz, neler yemelisiniz, vaktinizi nasıl değerlendirirsiniz, bu sorular ve daha fazlası için yanıtlar yazı içeriğinde… Haydi, hep beraber Zonguldak Gezi Rehberi ile Yılmaz Erdoğan’ın Kelebeğin Rüyası‘na yolculuk edelim.
Bilgi yarışmalarında size “Cumhuriyetin İlk Kenti Hangisidir?” sorusu sorulursa sakın seyirciye sormayın! Biz Zonguldaklılar bu bilgiyi sır gibi sakladığımızdan olsa gerek bizim dışımızda kimse doğru yanıtı bilmez.
Sizin de her gittiğiniz yerden kendilerine bir şeyler getirmenizi isteyen arkadaşlarınız var mı? Peki, Zonguldak’a gittiğinizde sizden kömür isteyen olursa… Sessizce ortamdan uzaklaşın, onlara hediye edebileceğiniz daha güzel şeyler bulacaksınız.
Zonguldak denildiğinde akla ilk ne gelir?
Kömüürrr… Yani nam-ı diğer “Karaelmas”
1800’lü yıllardan bu yana Anadolu’da taş kömürü çıkarılan tek kent Zonguldak. Tabi kömürle yatıp kömürle kalkmıyoruz, yani artık öyle değil! T.T.K. denildiğinde bazılarının aklına Türk Ticaret Kanunu gelir, Zonguldaklılar içinse “her şey” yani Türkiye Taş Kömürü Kurumu (TTK) gelir. Şöyle düşünün cumhuriyetin ilk yıllarında kömür ve buna bağlı enerji santralleri ile ülkenin sanayisini ayakta tutan bir şehir ve öyle bir yönetimi var ki, altyapı hizmetlerinden sosyal yardımlara, şehir planlamasından eğitime kadar yaşama dair birçok şeye onlar karar veriyor. Yolları onlar yapıyor, şehire elektriği onlar sağlıyor, okulları onlar inşa ediyor, sağlık hizmetlerini onlar koordine ediyor. Tabi artık böyle değil! Bu arada kömüre bağlı Türkiye’nin ilk termik santrali (ÇATES) ve demir-çelik fabrikaları (ERDEMİR, KARDEMİR) da Zonguldak’ta kurulmuş.
Bu arada dönemin Zonguldak’ı, Safranbolu ile tanıdığınız Karabük ve Amasra ile tanıdığınız Bartın’ı da kapsıyormuş. Eğer ülke sanayisinin tarihini gözlemlemek istiyorsanız size unutulmaz bir deneyim yaşatabilir bu seyahat.
Gelelim bu yazının başlığını alıntıladığım ve Zonguldak’a gelmeden izlemenizi tavsiye ettiğim filme… Yılmaz Erdoğan’ın yazıp yönettiği “Kelebeğin Rüyası” filmi Zonguldak’ta çekilmiş ve dönemin Zonguldak’ını anlatıyor.
“..Belki de bir kelebek o kadar memnun ki rüyasından,
Hiç uyanmak istemiyor uykusundan.”
Size masalsı gelecek, izlemelisiniz. Spoiler vermeden özet geçeyim. Filmde neler mi var; kömür madenini Zonguldak’ta çıkarmak üzere gelen İngiliz ve Fransızların alışkanlıkları ile şekillenen yaşam standartları, mimarisi ve kültürünün etkileri ile fener ve kılıç gibi mahalleler, cumhuriyet baloları, edebiyat dergileri, her türlü sanatsal ve sportif aktivite, ilk tenis kortları, deniz kulüpleri, meslek gruplarına göre ayrılan lokaller ve cemiyetler (maden mühendisleri cemiyeti –alt cemiyet & üst cemiyet, tabipler lokali, memurlar lokali vb.) nezih ve refah bir yaşam…
Bir yanda yukarıda saydığım sınırlı alanlarla yaşayan kesim, diğer yanda aileleri şehrin tepe köylerinde kendileri ise “pavyon” adı verilen işçi lojmanlarında yaşayan, zor şartlarda madende çalışması mecburi olan (bknz: mükellefiyet dönemi), çoğunlukla verem ve akciğer rahatsızlıkları veya maden kazaları nedeniyle malulen emekli veya maden şehidi olan işçilerimiz…
Bunlar dönemin Zonguldak’ı, günümüzde şartlar ve yaşam koşulları ne ilk anlatımdaki kadar iyi, ne de ikinci anlatımdaki kadar kötü. Ben de bahsettiğim Fener Mahallesi’nde (Tescilli Manolya Ağaçları) TTK’nın lojmanlarında (Tescilli Fransız Evleri) büyüyen biriyim. Bu satırları yazarken tüylerim diken diken…
Ve işte ben…
Zonguldak’ın Şiir Damarı
Yılmaz Erdoğan’ın bir sözü… “Zonguldak kömür damarlarıyla bilinir ama köklü şiir damarları vardır”. Ben bu sözü kulaktan kulağa duydum, umarım doğru yansıtmışımdır. Zonguldak‘ın şiir damarı söz konusu olduğunda ilk akla geleni Orhan Vali Kanık’ın şu dizeleri:
“Siyah akar Zonguldağın deresi
Yüz karası değil, kömür karası
Böyle kazanılır ekmek parası”
Kelebeğin Rüyası, Türkiye’nin ilk bağış okulu 1938 kuruluşlu Zonguldak Mehmet Çelikel Lisesi‘nde (ben de oradan mezunum) öğretmenlik yapan Behçet Necatigil’in şair Muzaffer Tayyip Uslu ve Rüştü Onur’la ilişkilerini de konu alıyor.
4114 Yıllık Porsuk Ağacı
Kömür diyorduk ama yeni bir keşfimiz var. Zonguldak Alaplı’daki Tabiat Anıtı’nda dünyanın en yaşlı porsuk ağacı ve Türkiye’nin en yaşlı ağacı tescillendi. Doğaseverler bu 4114 yaşındaki ağacı görmek isteyeceklerdir. Linkteki haritadaki QR kodunu okutarak konumunu bulabilirsiniz. Kimler o tarihi porsuk ağacının koca gövdesine sarılmaya çalışarak poz vermek ister?
Zonguldak’a Nasıl Gidilir?
Şahsi Araçla Ulaşım
Zonguldak, tünellerle girip tünellerle çıkacağınız bir şehir. Yarı kapalı cezaevi esprilerini duyabilirsiniz bu yüzden. Ama korkmayın! Karşınıza deniz manzaralı balkonu, her evin standardı olan bir şehir çıkacak.
İstanbul’dan 330 km, Ankara’dan 275 km mesafede Zonguldak. Ankara veya İstanbul istikametinden şehre giriş yapabilirsiniz ama kişisel tavsiyem İstanbul-Düzce-Alaplı-Ereğli güzergahını takip ederek sahil şeridinden denizi seyrederek gelmenizdir. Dönüş rotanızı da Bartın (Amasra) – Kastamonu –Sinop veya Karabük (Safranbolu) – Ankara üzerinden kurgulayabilirsiniz.
Kömüre Giden Demiryolu
Otobüsle gelebilirsiniz veya nostaljik tren yolculuğu tercih ediyorsanız Ankara üzerinden trenle gelebilirsiniz. Doğu Ekspresi, Van Ekspresi deneyimleyenleri göreyim? Bir de Ankara-Irmak-Karabük-Zonguldak demiryolu hattını deneyin derim! Bunun için size harika bir “Kömüre Giden Demiryolu” tren seyahati rotası linki vereyim.
Deniz Yolcuğu
Filmde Zonguldak-İstanbul gemi seferlerini görebilirsiniz ama şehre şu anda deniz yoluyla ulaşım yapılmıyor. Şehir merkezindeki limanda ticari amaçlı genelde Ukrayna ziyaretçilerini getiren gemiler oluyor ama çoğunlukla yük taşımacılığı mevcut.
Dış Hat Yolcuları İçin Havayolu
İç hatlardan havayolu ile şehre ulaşım an itibariyle aktif değil ne yazık ki ama bir çılgınlık yapıp Düsseldorf veya Dortmund üzerinden havayoluyla Zonguldak’a gelebilirsiniz. Ankara ve İstanbul’a yakınlığı nedeniyle iç hatlar talep olmadığından aktif değil ama kim bilir, belki siz bu satırları okurken yeniden aktif olmuş olur! (Bknz:Zonguldak Saltukova Havalimanı)
Düsseldorf veya Dortmund ne alaka diyenleri göreyim? Kömür cevheriyle iç içe bir yaşamın kucağına doğduğumuzdan yabancılık çekmemek için şehrin yarısını Almanya’ya Ruhr Bölgesi’ne gurbetçi olarak göndermişiz. Zonguldak merkez ilçe nüfusuyla eşdeğer bir gurbetçi kitlemiz var Almanya’da ve her sene geniş kafileler halinde kenti ziyaret ederler. Tavsiyem eğer gerçekten Zonguldak-Almanya arasında bir seyahat planlıyorsanız gurbetçilerin geldiği-gittiği uçakların dönüşlerine bakın, oldukça ucuza bilet alabilirsiniz.
Zonguldak’a Ne Zaman Gidilmeli?
Zonguldak’a bahar ve yaz mevsimlerinde gitmenizi tavsiye ederim. Kara kış yoktur ama çoğunlukla kömür tüketildiğinden hava kalitesi bahar ve yaz aylarında daha iyidir. Yazın kavurucu sıcak beklemeyin, deniz esintileri ile ferah bir yaz yaşayabilirsiniz. Biraz nem var tabi, onu söylemeden edemeyeceğim! Ama baharı ayrı güzeldir. Ara ara ılık yağmur yağar, yapraklar renklenir, deniz, güneş, sahil, doğa yürüyüşleri ve temiz hava!
Temmuz-Ağustos döneminde Zonguldak ve çevresinde (Safranbolu-Amasra) gurbetçiler kentin ve tesislerin doluluk oranının kaynağıdır, butik tesisler bu dönemlerde dolu veya görece daha pahalı olabilir.
Zonguldak’lı Bir Seyahatseverden Şehir Tavsiyeleri
Kendi Rotanızı Belirlemeniz İçin Güncel Gezi Haritaları
Zonguldak’a otobüsle geldiyseniz, deniz kokusunu içinize çekin, gözlerinizi tam karşınızdaki denize çevirin ve derin bir nefes alın
KAYNAK : reshontheway.com
Tarihin ve doğanın birleştiği yer Karadeniz Ereğli’nin (Kdz. Ereğli) büyüleyici atmosferini keşfedeceğiniz bir seyahat rehberine hazır olun. İşte Karadeniz Ereğli gezi rehberi. Ereğli’de gezilecek yerler listesi.
KÜLTÜREL DEĞERLERİYLE ZONGULDAK Deniz, dal parçaları ve hayaller: Mehmet Türkçelik ile Driftwood SanatıTürkiye’nin çeşitli illerinde ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra memleketi olan Filyos’a yerleşen ve ardından burada Çatuk Sanat Evi (Atölye İskele)’ni açan Mehmet Türkçelik, denizden gelen ağaç parçalarından (çatuk) yaptığı sanat eserlerini ziyaretçileriyle buluşturuyor. Fotoğraf: Gezgin ve Fotoğrafçı Nadir Özsoy
TABİATIYLA ZONGULDAK Karadeniz’in Saklı Cenneti: Zonguldak’ta Gezilecek YerlerEmeğin başkenti, kara elması, masmavi denizi, eşsiz doğal güzellikleriyle Karadeniz’in saklı kalmış yeryüzü cennetlerinden biri. İşte Zonguldak’ta gezilecek yerler…
KÜLTÜREL DEĞERLERİYLE ZONGULDAK İlklerin kenti Zonguldak gezi rehberiİlklerin kenti Zonguldak’ı keşfetmeye hazır mısınız? Bu yol maceraya, lezzete, jeoparka, endüstri mirasına, kültüre, maviye ve alın terine çıkar! İşte Zonguldak gezi rehberi…
ENDÜSTRİ MİRASIYLA ZONGULDAK Zonguldak seni bekliyor!İrfan Önal’ın kaleminden, “sahip olduğu endüstri kimliği ve bunun yansıması olan sosyolojisi ile ülkemizde özgün bir turizm destinasyonu potansiyeli olan Zonguldak” için; şehrin ruhunu yakalayabileceğiniz gezi tavsiyeleri… Zonguldak seni bekliyor!
DENEYİMLERİYLE ZONGULDAK Zonguldak-Karabük Tren RotasıSon zamanlarda ülkemizde tren yolculuklarının ne kadar rağbet gördüğünün farkında mısınız? Başta Doğu Ekspresi olmak üzere İzmir Mavi Tren, Van Gölü Ekspresi ve Güney Kurtalan Ekspresi gibi birçok tren hattı ilgi çekiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı bu tren hatlarının ülke ekonomisine ve turizm sektörüne olan olumlu etkilerinden dolayı ülkemizdeki diğer hatların da turizme kazandırılması için yeşil ışık yaktı. İşte bu yazımızın da konusu olan Zonguldak-Karabük tren hattı, turizme kazandırılmak istenen hatlardan bir tanesi. Peki sizce neden özellikle bu tren hattının ülkede yaygınlaşması hedefleniyor?
KÜLTÜREL DEĞERLERİYLE ZONGULDAK Filyos: Tarihin ve Doğanın BirlikteliğiFilyos’un güzelliklerinden bahsetmeden önce onu biraz tanımaya ne dersiniz? Günümüzde Zonguldak Çaycuma’da bulunan beldemizin adı ilk çağlarda Billaeus olarak geçiyordu. Çünkü Karadeniz’e dökülen nehrin adı oydu. Tabii bu isim zaman içerisinde ses değişimlerine uğrayarak Filyos olarak kalmış. Peki ya söz konusu ilk çağlarda neler olmuştu? Filyos’u bu kadar önemli ve değerli kılan şey ne? Tüm bunların cevabı tarihte saklı.
DENEYİMLERİYLE ZONGULDAK Zonguldak Merkezinde Bir Günlük Gezi RotasıZonguldak; Batı Karadeniz’in inci tanesi… Neden bu tabiri kullanarak başladık biliyor musunuz? Çünkü Batı Karadeniz illeri arasında yer alan diğer şehirlerimiz Karabük ve Bartın, Zonguldak’ın bir ilçesiydi ve sonradan il statüsüne kavuştu. Onların da değeri yadsınamaz elbette ancak biz bugün Zonguldak’ı anlatacağız. Zonguldak’ın gezip görülecek yerlerinin yanı sıra ülkemiz adına ne gibi önemli özellikleri olduğundan da bahsedeceğiz. Hadi başlayalım.
TABİATIYLA ZONGULDAK Zonguldak Kıyı Şeridi: Batı Karadeniz’in Gözde Sahilleri“Karaelmas Diyarı” Zonguldak, kendine özgü karakteri ile bölgenin en özel şehirlerinden. Cumhuriyet döneminden bu yana ülke sanayisinin gözbebeği konumunda olan Zonguldak’ı daha iyi anlamak için, tarihin tozlu sayfalarında biraz geriye, 26 Ağustos 1931 tarihine doğru biraz uzanmak ve Atatürk’ün sözlerine kulak vermek gerek: ““Zonguldak’ın derin toprakları altında, bütün Türkiye’yi ihya edecek bir servet yatıyor…”
KÜLTÜREL DEĞERLERİYLE ZONGULDAK Karadeniz Ereğlisi: Karadeniz’de Bir Tatil BeldesiBatı Karadeniz’de yer alan Karadeniz Ereğlisi, Zonguldak’ın bir liman kasabasıdır ve ilin en kalabalık ilçesidir. Ziyaretçilerin buraya “Küçük İstanbul” demeleri, Ereğli’nin sahip olduğu doğal güzellikler ve tarihi eserlerden olsa gerek. Tarihi MÖ 2000’li yıllara dayanan Ereğli, antik çağdaki kuruluşundan bugüne kadar yerleşime açık olması sebebiyle, arkeoloji ve sanat tarihi bilimleri açısından kayda değer bir önem teşkil eder.
KÜLTÜREL DEĞERLERİYLE ZONGULDAK Zonguldak2021’in odak destinasyonları arasında saydığım “Endüstriyel Miras’ın Kalbi” Zonguldak ve yöresi farklı bir deneyim sunuyor…Bir destinasyonu odağa almanın en pratik yönteminin o yer ile ilgili mini bir blog oluşturmak olduğunu düşündüm.
TABİATIYLA ZONGULDAK Harmankaya Şelalesi Zonguldak - Ay Resmen CennetGittiği yerleri gereğinden fazla övmeyi ve bol keseden şairane tanımlar yapmayı seven biri değilim ama bir yer için şair kesileceksem o yer burası olabilir.
TABİATIYLA ZONGULDAK Çavuşağzı Plajı Kamp Alanı - Zonguldak Kamp YerleriKaravanla Batı Karadeniz turumuzun ilk duraklarından biri olan Çavuşağzı Plajı kamp alanı hakkında bilgi vermek istiyorum size bugün.
TABİATIYLA ZONGULDAK Zonguldak Tas GölüKutupayısı sponsorluğunda ayıgibigez sloganıyla düzenlediğimiz Kutupayısı Rüya Takımı #ayıgibigez kampının ilki 2017 Ekim ayında Zonguldak’ta Tas Gölü Doğal Yaşam ve Kamp Alanı‘nda gerçekleşti. Ayıgibigez kampı boyunca hepimiz ayı gibi eğlendik!
TABİATIYLA ZONGULDAK Batı Karadeniz Ücretsiz Kamp AlanlarıDeniz tatillerini kamp yaparak geçirmek isteyenler için harika kamp alanlarını yazdım bugün. Özellikle blogumu ve sosyal medya hesaplarımı takip eden birçok kişinin kamp yapmaya bayıldığını biliyorum. O yüzden hazır bahar da geliyorken gidip gördüğüm deniz kenarı kamp yerlerini sizinle de paylaşmak istedim. Keşfedilmemiş doğasıyla son derece güzel kamp alanlarına sahip olan Batı Karadeniz ücretsiz kamp alanlarına gelin birlikte göz atalım.
KÜLTÜREL DEĞERLERİYLE ZONGULDAK Zonguldak’ın Yöresel YemekleriZonguldak’ın yöresel yemekleri listesinde kendinize uygun bir yemek bulacağınızdan eminiz. Batı Karadeniz’in incisi Zonguldak’a gelince kentte yaşayanların ne kadar şanslı olduğunu düşüneceğiniz tadına doyum olmayan pek çok lezzet sizleri bekliyor.